6552 Sayılı İş Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun

(TORBA KANUN) Resmi Gazetenin 11/09/2014 Tarih ve 29116 (Mükerrer) sayısında yayımlanmıştır.

Kamu alacaklarının yeniden yapılandırılması ve diğer değişiklikler ile ilgili olarak konuları itibari ile hazırladığımız özet bilgiler aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.

 

 

1)-30/04/2014 tarihi öncesine ait vergi borçlarının gecikme zammı ve gecikme cezaları silinecek, borç asılları ve asıl’a bağlı cezalar; enflasyon oranında 

güncellenerek 2 ayda bir ödenmek şartıyla 18 taksite kadar ödenebilecektir.(2013 takvim yılına ilişkin gelir vergisi ikinci taksiti hariç),

 

 MOTORLU TAŞIT VERGİLERİ

2) -2014 yılına ilişkin olarak 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, (2014 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç),

 

 BA –BS BİLDİRİMLERİ İÇİN KESİLEN CEZALAR 

3)- 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları , Bu Kanunun yayımlandığı tarih (11/09/2014) itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezalarının %50’sinin, bu maddede belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla cezaların kalan %50’sinin tahsilinden vazgeçilir. (VUK 352-353-MÜK.355 Md. BA-BS bildirimi, Kesin Mizan, Mükellef bilgi formu gibi bildirimler)

 

 EMLAK VERGİSİ

4) –Belediyelerce Tahsil edilen Emlak vergisi ile İş yerlerine ait çevre temizlik vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, ve emlak vergisi üzerinden hesaplanan 

taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı,

 

 GECİKME ZAMMI / FAİZİNİN SİLİNMESİ Yİ-ÜFE UYGULAMASI

5)- Bu Kanunun yayımlandığı tarih (11/09/2014) itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan alacakların ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî amme alacakları yerine bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE(YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ) aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; ödenmemiş alacağın sadece feri alacaktan ibaret olması hâlinde ferî alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu maddede belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla alacaklara bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri amme alacaklarının tahsilinden 

vazgeçilir.

 

 6)-Borç yapılandırmasından yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şarttırDavadan vazgeçme dilekçeleri ilgili tahsil dairesine verilir ve bu dilekçelerin tahsil dairelerine verildiği tarih, ilgili yargı merciine verildiği tarih sayılarak dilekçeler ilgili yargı merciine gönderilir.

Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince tahsili gerektiği hâlde tahakkuku diğer kamu idarelerince yapılan alacaklara ilişkin ilgili kamu idaresi aleyhine açılmış davalardan vazgeçme dilekçelerinin verileceği idari mercii belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Bu madde hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan ve açtıkları davalardan vazgeçen borçluların bu ihtilaflarıyla ilgili olarak bu Kanunun yayımlandığı tarihten sonra tebliğ edilen kararlar uyarınca işlem yapılmaz ve bu kararlar ile hükmedilmiş yargılama giderleri ve vekâlet ücreti bulunması hâlinde 

bunlar talep edilemez.

 

Bu kolaylıktan faydalanabilmek için belirlenen yeni borç tutarlarının(Vergi asıl ve 

cezaları) 01/10/2014-30/11/2014 tarihleri arasında başvuruda bulunarak aynı tarihte 

tamamen veya belirli katsayılarla artırılarak 6 ila 18 eşit taksitte 12 ila 36 ayda 

ödenmesi gerekiyor. 

Yeniden yapılandırılan tutarların, ilk taksiti bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü aydan (01/12/2014 ) başlamak üzere ikişer aylık dönemler hâlinde azami (18) on sekiz eşit taksitte ödemeleri şarttır. Bu Kanuna göre ödenecek taksitlerin ödeme süresinin son gününün resmî tatile rastlaması hâlinde süre tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonunda biter.

 

1) 12 ay (2 ayda bir ödemeli 6 eşit taksit) için 1,05

2) 18 ay (2 ayda bir ödemeli 9 eşit taksit) için 1,07

3) 24 ay (2 ayda bir ödemeli 12 eşit taksit) için 1,10

4) 36 ay (2 ayda bir ödemeli 18 eşit taksit)için 1,155

 

Ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az (2014 takvim yılı için bir) taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, 

ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu madde hükümlerinden yararlanılır. 

Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla (2014 takvim yılı için birden fazla) taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde bu madde hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm alacaklı tahsil daireleri açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır.

 

Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilmekte olan amme alacaklarından ve Aşağıdaki vergilerle ilgili yapılandırma başvurusunda bulunanlar; 

taksit ödeme süresince bu vergilerle ilgili verilen beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergileri, bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri veya eksik ödemeleri halinde yapılandırılan borçlara ilişkin kalan taksitleri ödeme hakkını kaybederler (zor durum hariç).

 Yıllık gelir ve kurumlar vergileri,

 Gelir ve kurumlar (stopaj) vergileri,

 Katma değer vergisi,

 Özel tüketim vergisi.

Ödenecek tutarının % 10'unu aşmamak şartıyla 5 liraya kadar yapılan eksik ödemeler  için madde hükümleri ihlal edilmiş sayılmaz.

 

Vergi dairesinden vergi mevzuatı gereği iade alacağı bulunan borçlular, bu alacaklarının kanuna göre vergi dairesine ödenmesi gereken taksitlerine 

mahsubunu talep edebileceklerdir. Mahsup talepleri sadece kendi borçlarıyla sınırlı olacaktır.

 

31 Aralık 2013 tarihi itibariyle şirketlerden ortakların çektikleri paralar kasada kayıtlı ancak fiilen olmayan paralarla ilgili düzeltme yapılabilecek (Söz konusu tutarların 31.12.2013 tarihli bilançoda yer alması zorunluluğu vardır). Bunun için %3 oranında vergi ödenmesi yeterli olacak.Yasa dahilinde yer alan hüküm doğrultusunda ortaklar cari hesabının kalıntısının hesaplanmasında öncelikle aktif (131 Hesap-Ortaklardan alacaklar) ve pasif (331 

Hesap-Ortaklara borçlar) hesaplar karşılaştırılarak net kalıntı esas alınacaktır. Dolayısıyla ((131+231)-(331+431)) şeklinde bir hesaplamanın yapılması 

öngörülmektedir.

 “Sadece Bilanço Esasına Göre Defter Tutan Kurumlar Vergisi Mükelleflerini Kapsar”. 31/12/2013 tarihi itibarıyla düzenleyecekleri bilançolarında görülmekle 

birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak 

tutarlarını kapsamaktadır.

 

Bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar (31/12/2014)  vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler

Bilanço esasına göre defter tutan GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ KASA VE ORTAKLARDAN ALACAKLARIN AFFINDAN YARARLANAMAZLAR

 

Kurumlarca, Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar (31/12/2014 beyan edilen ve üzerinde %3 oranında hesaplanan vergi beyanname verme süresi içerisinde ödenir. (31/12/2014)

 

Bu Kanun kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez, beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez.

 

Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2013 tarihi itibarıyla düzenleyecekleri bilançolarında gözüken kasa fazlalıkları ve ortaklardan alacakları üzerinden beyanda bulunup vergisini ödedikleri dönemde kayıtlarını düzelteceklerdir.

Bu Kanun kapsamında, “ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez, beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz” hükmü yeterli olmadığından 

muhasebeleştirilmesi noktasında bazı tereddütlere yol açmıştır.Beyan edilen tutarlar (vergisi ile beraber) “689-Diğer Olağan Dışı Gider ve 

Zararlar Hesabı”na atılmak ve buradan da ilgili dönemin önce geçici vergi beyanına sonra yıllık beyannamelerinde, “Kanunen Kabul Edilmeyen gider”

olarak matraha ilave edilerek muhasebeleştirilecektir.

Bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar tutarlarını düzeltmek için beyanda bulunan mükellefler, beyan edilen tutarlar üzerinden % 3 oranında vergi hesaplayacak ve hesaplanan vergiyi beyanname verme süresi içinde ödeyeceklerdir.

Söz konusu tutarların beyanı üzerine, defter kayıtlarının düzeltilmesi gerekeceği tabiidir. 

 

-Kasa Hesabının ve ortaklardan alacaklar hesabının düzeltilmesi 

_______________ Beyannamenin verildiği tarih ___________________________ 

689 -DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR 

(6552 sayılı Kanunun 74. Maddesi) 

(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 

100 KASA 

131/231 ORTAKLARDAN ALACAKLAR

___________________________ / ________________________________ 

- Hesaplanan Verginin tahakkuku: 

___________________________/ _________________________ 

689- DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR

(6552 sayılı Kanunun 74.Maddesi) 

(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)

360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 

___________________________ / ______________________________ 

 

Örnek : (X) Anonim Şirketinin, 31/12/2013 tarihi itibarıyla düzenlediği bilançosunda kasa hesabında 200.000 TL görünmekte olup, dönem içindeki 

faaliyetleri sonucunda, beyan tarihi olan 31/12/2014 (Beyan daha önceki bir tarih de yapılırsa o tarihteki kasa mevcudu ) tarihi itibarıyla kasa mevcudu 110.000 TL’dir. 

Anılan mükellef, her ne kadar, 31/12/2013 tarihli bilançosunu baz almak suretiyle bu tarih itibarıyla var olan kasa mevcudu 200.000 TL olsa da, beyan tarihi itibarıyla kasa mevcudu 110.000 TL olduğundan, fiilen kasada bulunmayan kısım esas alınmak suretiyle en fazla bu tutar (110.000 TL) kadar beyanda bulunabilecektir. 

Bu tutarın 100.000 TL’lik kısmının kasada fiilen bulunmadığı varsayıldığında beyan edilecek tutar ve üzerinden hesaplanacak vergi aşağıdaki gibi olacaktır. 

 

Beyan tutarı: 100.000 TL 

Beyan tarihi : 28/11/2014

Son Ödeme Tarihi : 31/12/2014

Hesaplanan vergi: (100.000 x %3=) 3.000 TL 

ve beyanla ilgili muhasebe kayıtları da aşağıdaki şekilde olacaktır. 

 

kasa hesabından düşülmesi: 

___________________________ 28/11/2014 __________________________ 

689- DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR 100.000 TL 

(6552 sayılı Kanunun 74. Maddesi) 

(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 

100 -KASA 100.000 TL 

___________________________ / _________________________ 

___________________________ 28/11/2014 _________________________ 

689- DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR 3.000 TL 

(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 

360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 3.000 TL 

___________________________ / ________________________________ 

 

 SMMM VE YMM ODALARI VE TÜRMOB SMMM ve YMM odalarına aidat borcu olan üyelerin ve Odaların TÜRMOB’a olan borçları yeniden  yapılandırılmaktadır.

Yapılan düzenleme ile ; Borçların asıllarının tamamını; bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ay başından (01/10/2014) başlamak üzere birer aylık dönemler 

hainde dokuz eşit taksitte ödemeleri durumunda bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı silinecektir. 

Yapılandırılan oda borçlarına ayrıca Yİ-ÜFE Hesaplanmayacaktır. Alacak asıllarının bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce kısmen veya tamamen 

ödenmiş olması halinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi,gecikme zammı gibi alacakların tahsilinden vazgeçilir.

Yapılandırmadan yararlanmak isteyenlerin 11/09/2014 - 30/10/2014 Tarihleri arsında odaya başvurmaları gerekmektedir. 

Yapılandırma kapsamında ödenmesi gereken tutarların maddede öngörülen süre ve şekilde kısmen veya tamamen ödenmemesi halinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ilişkin faiz, gecikme faizi, gecikme zammı alacakları ilgili mevzuat hükümlerine göre tahsil edilir.9

 

 TİCARET VE SANAYİ ODALARI VE TOBB 

18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununa Tabi, Oda ve borsalara olan aidat, navlun hasılatından alınacak oda payları ve borsa tescil ücreti ile oda ve borsaların da Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine olan aidat borçları asıllarının ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacaklar yerine bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; birinci taksiti bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üçüncü ayın ( 31/12/2014) sonuna kadar, kalanı üçer aylık dönemler hâlinde sekiz eşit taksitte ödemeleri hâlinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacakların ve borç asıllarının bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kısmen veya tamamen ödenmiş olması hâlinde ise ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacakların tahsilinden vazgeçilir.

Bu madde hükmünden yararlanılabilmesi için bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi izleyen ikinci ayın sonuna (30/11/2014) kadar alacaklı birime başvurulması şarttır.

Madde kapsamında ödenmesi gereken tutarların maddede öngörülen süre ve şekilde kısmen veya tamamen ödenmemesi hâlinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ilişkin faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacaklar ilgili mevzuat hükümlerine göre tahsil edilir.

 

7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları ; Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce (11/09/2014) ödenmesi gerektiği hâlde ödenmemiş olan, bu Kanun hükümlerine göre esnaf ve sanatkârların üyesi oldukları odalara aidat borçları ile odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların Konfederasyona olan katılma payı borçları asıllarının ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacaklar yerine bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; birinci taksiti bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üçüncü ayın ( 31/12/2014) sonuna kadar, kalanı üçer aylık dönemler hâlinde sekiz eşit taksitte ödemeleri hâlinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacakların ve borç asıllarının bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kısmen veya tamamen ödenmiş olması hâlinde ise ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacakların tahsilinden vazgeçilir.

Bu madde hükmünden yararlanılabilmesi için bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi izleyen ikinci ayın sonuna (30/11/2014) kadar alacaklı birime başvurulması şarttır. 

Madde kapsamında ödenmesi gereken tutarların maddede öngörülen süre ve şekilde kısmen veya tamamen ödenmemesi hâlinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ilişkin faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacaklar ilgili mevzuat hükümlerine göre tahsil edilir.

 

 Saygılarımızla