KOBİ’ler de en önemli sorun, işletmelerin iyi yönetilememesidir.

  Nedenini iki başlık altında sıralayabiliriz:

1- İşletme sahiplerinin aynı zamanda da yönetici olmaları,

2- Kuruluş aşamasında, planlama ve örgütlenmelerini uzman kişilerin denetiminde gerçekleştirememeleridir.

“Sahip yönetici” adını verdiğimiz bu girişimciler; işletme fonksiyonları olan satın alma, üretim, finans,  satış ve muhasebe süreçleriyle tek başlarına ilgilenmeye ve takip etmeye çalışmaktadırlar. İlgilenme ve takip sadece “patron yönetici” statüsünde gerçekleşmekte; ancak, “lider” yönetici yaklaşım ve değeri atlandığından ya da bilinmediğinden, yönetimin en önemli konusuna giren denetleme ve denetlenme fonksiyonları yerine getirilememektedir.

Böylece profesyonel olmayan çalışma ilişkilerinin sonrasında, raporlamalarını gerçekleştiremeyen ve geleceği planlayamayan KOBİ’ler, finans kuruluşlarına kredi müracaatı yaptıkları zaman işletmelerinin mali durumunu açıklamakta zorlanacaklardır. Zaten kredi karşılığı teminat bulmakta zorlanan KOBİ’ler, profesyonel olmayan çalışanların hazırladıkları noksan, hatalı ve gerçeği yansıtmaktan uzak raporlama ve mali tabloları nedeniyle kredi verenler tarafından olumlu bir yaklaşımla da karşılaşmayacaklardır.    

İşletmenin bütün verileri kredi almaya uygun olsa bile, yukarıda saydığımız nedenlerle, kredi alamayan işletmelerin sayısı oldukça fazladır. Günümüzde “doğru bilgi” en pahalı değer ve güçtür. Özellikle yurt dışı Avrupa yatırım bankaları aracılığı ile sağlanan yatırım kredileri için doğru bilgi ve şeffaflık her şeydir. Doğru bilgi; işletme kalitesiyle doğru orantılıdır. Oysaki işletmelerin iyi yönetilmeleri bu kadar zor olmamalıdır. Risk tabanlı yönetim mantığı ile işletme kurma bilgi ve bilincinde olan sahip yöneticiler,  sorunları en başından kontrol altına almayı başarmışlar demektir.

İşletmenin hedeflerinin gerçekleşmesinde yine yönetim tarafından belirlenen yöntem ve araçların; tedarikten halkla ilişkilere kadar her işletme faaliyetinin planlanması, örgütlenmesi, koordineli bir şekilde yürütülmesi tüm yöneticilerin amacı olmalıdır. Bunun için yapılması gereken en önemli süreç “İç Kontrol Faaliyet” sisteminin kurulmasıdır.

Yukarıda da değindiğimiz gibi yönetimin en hayati fonksiyonlarından biri olan kontrol, faaliyet sonuçlarını tespit ederek diğer fonksiyonların neyi, nasıl ve hangi ölçülerde başardığını ortaya koyar. Diğer bir deyişle kontrol, bir işletmenin hedeflerine sağlıklı bir biçimde ulaşmasını sağlar. İlave olarak, daha gerçekleşmeden önlenebilen riskler için “önleyici kontrol” alt yapısının da kurulduğunu düşünelim. Tabi burada iç kontrol sistemini yürütebilmek için unutulmamalıdır ki kontrol herkes için gereklidir. İşletme fonksiyonların kontrolü kadar sahip yönetici veya patron yöneticilerin de iş tanımlarının yapılıp, kendi faaliyetlerinin sonuçlarının da kontrol edilmesi gerekliliğine inanmaları ve bilgi sahibi olmaları şarttır. Yoksa İç kontrol neticesinde işletmenin hedeflerinin gerçekleşmesi için gerekli olan bütünlüğün bir halkası noksan kalır.

Yönetim kontrol faaliyetlerinin kurulması için iç çalışanlardan profesyonel kadrolar oluşturulabileceği gibi dışarıdan bağımsız bir uzmandan destek de alınabilir. Önemli olan Yöneticilerin  “İç Kontrolün” önemini ve değerini anlamış olmalarıdır.

chergunlu@hergunlu.com

 Bağımsız Denetçi

      Smmm

www.hergunlu.com